Vẻ đẹp của một con đường - Bài tập mỹ học đường của tôi.
Mỗi con đường đều có một vẻ đẹp riêng của nó và đó chính là MỸ HỌC ĐƯỜNG!
Mỹ học đường – một mối quan tâm lớn của những người kĩ sư, kiến trúc sư. Khi thiết kế một con đường, người kĩ sư phải đảm bảo tính đều đặn, uốn lượn, phù hợp với cảnh quan bên cạnh yếu tố an toàn, êm thuận cho người và phương tiện lưu thông trên đường. Tuy nhiên, những yếu tố này không phải lúc nào cũng được thỏa mãn. Mối quan hệ giữa mỹ học và sự an toàn được diễn ra trong suốt quá trình nghiên cứu giữa nghệ thuật và mỹ học, giữa môi trường, cảnh quan và an toàn giao thông. Mối quan hệ này được bộc lộ trong mối quan hệ giữa người kĩ sư và người kiến trúc sư. Và khi thiết kế một tuyến đường, người kĩ sư cũng chính là người kiến trúc sư.
Để đánh giá về mỹ học của một con đường, có lẽ nên xét các mối quan hệ giữa mỹ học và sự an toàn từ góc nhìn của người lái xe, giữa mỹ học và tốc độ trên đường, đánh giá của người đi bộ trên đường, và khả năng phối hợp với cảnh quan, với các công trình xung quanh.
· Mỹ học và sự an toàn từ góc nhìn của người lái xe:
Theo mối quan hệ này, đẹp hay xấu là tùy thuộc vào cách nhìn, cách cảm nhận của người lái xe. Có tuyến đường đẹp nhưng không an toàn, thường xảy ra tai nạn, lại có tuyến đường xấu nhưng an toàn, hoặc là vừa xấu lại vừa không an toàn. Vậy thì sao là đẹp, sao là xấu? Kết luận cuối cùng là một con đường đẹp sẽ làm người lái xe cảm thấy thoải mái, dễ chịu khi đi trên đường chứ không nhất thiết là phải an toàn. Ngày nay, yêu cầu an toàn giao thông luôn được đặt lên hàng đầu, tuy nhiên thì mỹ học cũng không kém phần ảnh hưởng, và con đường thật sự đẹp nếu nó an toàn cho người và phương tiện đi lại trên nó.
Hình 1: Một tuyến đường đẹp
· Mỹ học và tốc độ trên đường:
Tốc độ là một trong những yếu tố của một con đường, một con đường tốt đồng nghĩa với việc xe có thể chạy với tốc độ cao. Tốc độ là thước đo sự vận dụng mỹ học trong việc thiết kế. Sự vận dụng mỹ học ở đây có thể là sử dụng những đường cong nằm có bàn kính lớn, bố trí siêu cao ở đường cong nằm, sử dụng mặt đường có độ nhám cao, có tính kín, cải thiện tình trạng mặt đường, tránh ẩm, bẩn, thoát nước tốt…
· Người đi bộ trên đường:
Người đi bộ cũng là một yếu tố trên đường, và họ cũng góp phần tô điểm cho vẻ đẹp của con đường đó. Đối với những con đường cấp cao, có thể có những làn đường dành riêng cho người đi bộ hoặc là vỉa hè. Vỉa hè vừa là không gian cho người đi bộ, vừa là khoảng không gian mở rộng của con đường, vỉa hè sạch sẽ, thoáng đãng cũng tôn thêm vẻ đẹp của chính con đường đó.
Khả năng hối hợp với cảnh quan:
Tuyến đường là một công trình đồ sộ vì thế, nó khống chế cảnh quan cả một vùng. Việc phối hợp tốt với cảnh quan sẽ tạo nên một tuyến đường đẹp, không phá hoại, cắt nát địa hình và cảnh quan.
Việc phối hợp với cảnh quan được bắt đầu từ lúc vạch tuyến trên bình đồ, phối hợp bình đồ, trắc dọc, trắc ngang, tránh tuyến bị gãy khúc đột ngột đến lúc bố trí chiếu sáng, cây xanh, hoàn thiện đường.
Trong điêu khắc, một số tác phẩm được tạo ra bằng cách đắp thêm vật liệu vào những chỗ còn trống rồi nối kết chúng lại để biến thành một tác phẩm nghệ thuật, trong khi một số tác phẩm khác lại được tạo hình bằng cách bào tiện hoặc đục chạm bớt những phần không cần thiết từ khối đá hay gỗ thô. Cùng cách đó, không gian hay mỹ học của một con đường cũng được tạo ra bằng cách cộng thêm hoặc loại bớt đi một số cái ban đầu. Thông thường, vẻ đẹp của một con đường được tạo ra bằng cách cộng thêm.
Các yếu tố như cây xanh, chiếu sáng, biển quảng cáo… chính là các yếu tố cộng thêm đó.
· Khả năng phối hợp với công trình xung quanh:
Các công trình liên quan đến con đường có thể là cầu vượt, là hầm, là các nút giao thông, điểm giao cắt, các vòng xuyến… Việc bố trí sao cho tiện lợi, hài hòa cũng tác động tới mỹ quan của con đường.
Những thành phố gần biển đều có những con đường chạy dọc bờ biển, vỉa hè được bố trí ghế đá làm nơi nghỉ ngơi, hóng gió, ngắm cảnh cho người dân.
Ở các ngã 3, ngã 4, các điểm giao cắt, người ta có thể bố trí vòng xuyến, ở giữa có thể là đài phun nước hoặc tượng người kết hợp với ánh sáng vào buổi tối. Điều này cũng tô đẹp thêm cho mỹ quan của con đường cũng như đô thị.
Ngoài ra, chúng ta cũng cần trồng cỏ ở các taluy tránh sụt, trượt và làm cho con đường trở nên mềm mại, làm những vỉa hè rộng rãi, thuận tiện cho người đi bộ…
Cuối cùng là yếu tố ánh sáng, màu sắc. Sự phối hợp màu sắc của các loại vật liệu, như vạch sơn, bó vỉa, gạch lát vỉa hè, của các thiết bị chiếu sáng, hay ánh sáng từ các biển quảng cáo… sẽ làm con đường đẹp và hài hòa hơn, dễ dàng hòa vào khung cảnh xunh quanh.